Żarnowa

Powierzchnia: 849,7577
Liczba ludności: 779 (stan na dzień 31.12.2023 r.)

Żarnowa leży na wschód od Strzyżowa nad rzeką Wisłok. Graniczy ze Strzyżo­wem, Glinikiem Charzewskim, Godową i Połomią. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1433 r. – w tym roku Mikołaj z Pietraszówki zakupił część Żarnowej. W 1536 r. wieś była własnością Mikołaja Machowskiego. Był tu fol­wark dworski. Według rejestru poborowego z 1536 r., w Żar­nowej żyło 26 kmieci. We wsi był dwór zwany Nyzyny, łany dworskie, 3 sadzawki, młyn, łąki i opuszczona karczma. W 1581 r. Żarnowa była wła­snością Feliksa Wielopolskiego. W 1890 r. w Żarnowej były 2 karczmy i 3 folwarki.

Od początków swego istnienia wieś należała do parafii w Strzyżowie. Do­piero w 1981 r. erygowano tu samodzielną parafię, wydzie­loną z parafii strzyżowskiej. Oprócz Żarnowej należy do niej również część Glinika Charzewskiego. Murowany kościół parafialny pw. św. Maksymiliana Kolbego wy­budowano w 1984 r. Duży wkład w wyposażenie kościoła wniósł ksiądz Marian Bober – rodak zamieszkały w USA (ufundował organy, schody i warte zobaczenia witraże).

W Żarnowej jest kilka zabyt­kowych kapli­czek. Najbardziej charakterystyczną jest kapliczka zwana kurhanem lub obeliskiem, usytuowana w północnej części wsi, na kopcu ziemnym, po lewej stronie szosy z Rzeszo­wa do Strzyżowa. Upamiętnia miejsce stracenia mieszczan strzyżowskich przez wojska Jerzego Rakoczego II, księcia siedmiogrodzkiego. Wznie­siona w II poł. XVII w., od­nawiana w XIX i XX w.

W 1969 r. w Żarnowej, obok mostu kolejowego na Wisłoku wzniesiono pomnik (betonowy postument z armatą), dla uczczenia obrony mostów na Wisłoku przez miejscowy oddział AK w walce z okupantem niemieckim. Wieś za bohaterską akcję obrony mostów i działalność partyzancka została odznaczona Krzyżem Walecznych.

Między Żarnową a Strzyżo­wem Wisłok zatacza duże zakole, obchodząc Żarnowską Górę. Rzeka wkracza tu w ciasny przełom, tworząc tzw. bramę Żarnowską.

Miejscowość posiada do­godne warunki do aktywnego wypoczynku. Przebiega tędy czarny szlak turystyczny, który biegnie atrakcyjnymi widokowo pasmami wzgórz zwanymi działami i przygórzem. Z przysiółka Wielkie Pole roz­ciąga się widok na dolinę Wisłoka i Strzyżów.

Przez wieś przebiega także trasa rowero­wa Strzyżów – Żarnowa – Strzyżów o długości 10 km oznaczona na „Mapie tras rowerowych zielonych okolic Strzyżowa” kolorem purpu­rowym.

W Żarnowej znajduje się Szkoła Podstawowa oraz Wiejski Dom Ludowy. Działają tu prężnie Koło Gospodyń Wiejskich oraz Ochotnicza Straż Pożarna.